Sint-Jansrogge

Ras of cultuurmethode?

Sint-Jansrogge staat als roggeras in de erfgoedrassenlijst, maar er zijn ook redenen om het niet als ras, maar als een cultuurmethode, of teeltmanier, te zien. Sint-Jansrogge is vernoemd naar Sint Jan, de feestdag op 24 juni van Johannes de Doper rond de tijd van de zomerzonnewende. Het wordt op of net na deze datum gezaaid. Omdat het een winterrogge is, zal het zich eerst vegetatief gaan ontwikkelen, zonder dat er de generatieve aren gaan vormen. De groei van het loof gaat zo snel en heeft zo'n hoge productiviteit, dat het loof dit eerste jaar al kan worden geoogst om aan het vee te voeren als groenvoer, of om tot hooi te verwerken. Na deze vroege oogst van het loof gaan de roggewortels onder de grond de winter door, en geeft in het jaar erop veel scheuten. Hierdoor kan de graanopbrengst veel hoger worden dan als wanneer het loof er niet af zou zijn gehaald. Het uitstoelen (veel scheuten maken) kan om 40 tot 100 halmen per plant gaan.

Voordelen van Sint-Jansrogge

Andere wintergranen worden in oktober gezaaid. Hier wordt het loof niet vanaf gehaald. Bij strenge winters komt de Sint-Jansrogge er vaak beter doorheen. Vroeg zaaien en vervolgens het loof oogsten heeft dus de voordelen van veevoer, meer scheuten en het sterker door de winter heen kunnen komen. Het was ook mogelijk om in combinatie met maaien ook nog het weiden van schapen, koeien of paarden op de akker. Voor koeien zou het voeren van roggeloof de melkgifte bevorderen. Een combinatie van bemesten in de zomer en verschralen in de herfst door het afgrazen van de akker door het vee. Hierdoor werd het gewas het volgende jaar niet te rijk, en daardoor minder ziekte- en legeringsgevoelig.

Lange aren, kleine korrels

Er is daarom enige discussie tussen huidige Sint-Jansroggetelers in Nederland of het een apart landras is of het een teeltwijze is. Zou elke goed uitstoelende winterrogge op deze wijze geteeld kunnen worden en Sint-Jansrogge kunnen heten? Men is er niet over uit. In ieder geval is het bekend dat Sint-Jansrogge een hoog gewas opleveren met kleinere korrels. Hoe dan ook, Sint-Jansrogge staat hier als erfgoedras om zijn interessante achtergrond, maar zou in dit geval dus ook als erfgoedteelt-methode kunnen worden omschreven.