Hoe herken ik het axishert?

Het axishert (Axis axis) is een middelgroot hert met een roodbruine vacht met witte vlekken verspreidt over het lichaam. Op de rug, flanken, binnenkant van de benen en oren zijn het kleine vlekken; op de keel en onderkant van de staart zijn het grotere vlekken. Deze vlekken blijven gedurende het hele leven van het hert aanwezig. Over de rug loopt een donkere streep van de nek tot de punt van de staart. De vacht op de onderzijde van het lichaam is wit. Hiernaast hebben de mannelijke herten een gewei dat bestaat uit drie ‘takken’. Gemiddeld wordt het gewei 65-75 cm lang en zodra het gewei afgeworpen is, begint de groei van de nieuwe set. Het afwerpen van het gewei is niet seizoensgebonden.

Mannelijke herten hebben een schouderhoogte van 85-95 cm; de vrouwtjes zijn over het algemeen kleiner met een schouderhoogte van 70-80 cm. Het gewicht van volwassen dieren kan variëren van 65 tot 115 kg voor mannetjes en van 45 tot 65 kg voor vrouwtjes.

Bij identificatie kan verwarring ontstaan met het inheemse damhert of met gevlekte ondersoorten van sikahert. Een duidelijk onderscheidend kenmerk is de aanwezigheid van de witte keelvlek bij het axishert; de andere genoemde hertensoorten hebben dit niet.

Herkomst – Waar komt het axishert vandaan?

Van oorsprong komt het axishert voor in India, Sri Lanka, Bhutan, Nepal en Bangladesh. Hier, in hun natuurlijke verspreidingsgebied, komt de soort voor in een breed scala aan habitats. De voorkeur gaat uit gebieden met een mix van gemengde loofbossen en meer open graslanden of doornstruwelen in de buurt van water. Ruig terrein mijdt de soort en ze worden dan ook bijna uitsluitend gevonden op lagere hoogten (onder de 1.000 meter). Hiernaast wordt hun natuurlijke verspreidingsgebied gekenmerkt door aanzienlijke seizoensveranderingen, met grote schommelingen in temperatuur en neerslag.

Verspreiding – Waar komt het axishert voor?

In Europa is de soort in het verleden geïmporteerd voor de jacht en om te houden in hertenkampen en dierentuinen. Via ontsnappingen kan het axishert in de natuur terecht komen. Zo komt de soort bijvoorbeeld al voor in Oekraïne en Rusland. Van hieruit kan de soort zich verder verspreiden via natuurlijke verspreiding. Een zeer klein aantal vrouwelijke dieren en een paar mannelijke is al voldoende om een nieuwe populatie te vormen. De natuurlijke verspreidingssnelheid van het axishert is echter laag.

Tot nu toe heeft het axishert zich in de EU alleen in Kroatië gevestigd. Wel wordt de soort in meerdere Europese landen gehouden in hertenkampen en dierentuinen, waaronder ook in Nederland. In de Nederlandse natuur is het axishert (nog) niet waargenomen. De verwachting is dat de soort zich wel kan vestigen in bijna alle EU-lidstaten, inclusief in Nederland.

Risico’s - Wat zijn de problemen?

De impact van het axishert is vergelijkbaar met dat van inheemse hertensoorten. Door het voorkomen van het axishert kan de gezamenlijke druk van hoefdieren op de leefomgeving wel verder vergroot worden. De soort is voornamelijk een grazer, die de voorkeur geeft aan het eten van gras. In gebieden waar het axishert is uitgezet, kan het voorkomen dat ze rechtstreeks met vee concurreren om voedsel. Het hert kan gras en andere planten tot veel dichter bij de grond begrazen dan veel landbouwdieren, wat kan leiden tot schade aan inheemse plantensoorten. In tijden van voedselschaarste en extreme droogte kunnen axisherten ook de schors van bomen eten. Hiernaast kan het axishert voedsel zoeken in tuinen, boom- en wijngaarden en op landbouwgronden, wat kan zorgen voor schade aan gewassen. Door vegen van hun gewei of schillen van bast kunnen de herten voor schade aan en zelfs afsterven van de boom zorgen.

Naast de ecologische problemen en economische schade kunnen axisherten ook gezondheidsrisico’s veroorzaken. De soort kan meerdere ziektes en ziekteverwekkers overdragen op dieren, zoals rundertuberculose en paratuberculose. Daarnaast kan het axishert een aantal ziekteverwekkers en parasieten bij zich dragen die een bedreiging kunnen vormen voor mensen als ze via uitwerpselen in het water terechtkomen, zoals E. coli.

Leadfoto: Shutterstock

Gepubliceerd 30 oktober 2023